Thiên hà Tiên Nữ - thiên hà Andromeda

Thiên hà Tiên Nữ là gì?

Thiên hà Tiên Nữ (Andromeda), hay Messier 31, M31 là thiên hà xoắn ốc cách Trái Đất khoảng 2,5 triệu năm ánh sáng. Tiên Nữ là thiên hà lớn gần với Ngân Hà nhất. Tên của thiên hà này giống với tên của chòm sao Tiên Nữ, được đặt theo thần thoại học nàng công chúa Tiên Nữ.

Thiên hà Tiên Nữ - Andromeda. Ảnh: Wikipedia.

Thiên hà Tiên Nữ được hình thành cách đây khoảng 10 tỷ năm trước sau sự va chạm và kết hợp liên lục của các tiền thiên hà nhỏ hơn. Sự hình thành sao trong thiên hà này thời kỳ đầu diễn ra rất mạnh mẽ và khiến nó trở thành thiên hà sáng rực rỡ trong vòng khoảng 100 triệu năm. Trải qua khoảng 2 tỷ năm, sự hình thành sao trong thiên hà Tiên Nữ giảm dần.

Thiên hà Andromeda được quan sát bởi kính thiên văn WISE - NASA. Ảnh: Wikipedia

Với đường kính khoảng 220000 năm ánh sáng, Tiên Nữ là thiên hà lớn nhất trong cụm thiên hà Nhóm Địa Phương, trong đó bao gồm dải Ngân Hà (Milky Way), thiên hà Tam Giác và 44 thiên hà nhỏ hơn. Mặc dù khám phá trước đó cho rằng các thiên hà Milky Way chứa chất tối hơn và có thể là lớn nhất trong nhóm, năm 2006 quan sát của kính viễn vọng không gian Spitzer tiết lộ rằng Andromeda chứa khoảng một nghìn tỉ ngôi sao - ít nhất là gấp đôi số lượng của các ngôi sao trong dải Ngân hà, được ước tính là 200 đến 400 tỷ ngôi sao.

Va chạm với dải Ngân Hà.

Dải Ngân Hà và thiên hà Andromeda được dự kiến sẽ va chạm trong khoảng 3,75 tỷ năm tới, cuối cùng kết hợp để tạo thành một thiên hà hình elip khổng lồ hoặc có lẽ một thiên hà đĩa lớn. Độ sáng biểu kiến của thiên hà Andromeda là 3,4. Nó là một trong những điểm sáng nhất của những thiên thể Messier. Chúng ta có thể nhìn thấy thiên hà Tiên Nữ bằng mắt thường vào những đêm không trăng, ngay cả khi nhìn từ các khu vực bị ô nhiễm ánh sáng vừa phải. Chúng ta có thể quan sát thiên hà Andromeda vào các đêm mùa thu ở bán cầu bắc bằng mắt thường, tuy nhiên một chiếc ống nhòm hay kính thiên văn sẽ giúp việc quan sát dễ dàng hơn.

Thiên hà Andromeda đang di chuyển đến gần dải Ngân Hà với tốc độ khoảng 110 km/s. Vận tốc tương đối của Andromeda so với mặt trời của chúng ta khoảng 300 km mỗi giây gần giống như vận tốc của Mặt trời xung quanh trung tâm của dải Ngân Hà với tốc độ khoảng 225 km/s. Như vậy thiên hà Andromeda và dải Ngân Hà dự kiến sẽ va chạm trong khoảng 3,75 tỷ năm nữa. Số phận của Trái đất và hệ mặt trời trong sự kiện của một vụ va chạm này hiện vẫn chưa biết.