Để bắt đầu, hãy tự chọn cho bạn một cái tên, ma mị càng tốt. Chỉ để cho có tính tiểu thuyết thôi. Bởi vì chúng ta sẽ cùng tưởng tượng về một hành trình giữa hai thế giới – mà có thể chính bạn đã thực hiện trong quá khứ.
1. Hanako, hãy gọi nhân vật của chúng ta như thế đi, sinh ra ở giữa hai thế giới song song. Hai tinh cầu áp sát vào nhau, và chỉ còn cách nhau một bước nhảy. Như là trong phim Upside Down.
Tinh cầu nơi cô sinh ra là một thế giới bình yên. Không có Internet, không có xã hội tiêu dùng – nơi những con người bị ám ảnh bởi nhu cầu vật chất. Thế giới của cô, không có những plaza nơi người ta bày bán những món hàng vài nghìn USD và những nhân vật cố định nghĩa sự thành đạt của bản thân trong những plaza ấy. Thế giới của cô, cũng không có những buổi hòa nhạc rực rỡ, không có những vũ trường sôi động, không có rượu Macallan 30 năm và không có cả iPhone nữa. Thời gian trên thế giới ấy trôi chậm hơn. Những con người nghĩ chậm hơn. Những nỗi lo toan của họ cũng nhẹ nhàng hơn.
Là nhàm chán hay là bình yên, tùy bạn định nghĩa. Cha mẹ của Hanako đã sinh ra trên tinh cầu cũ kỹ này – và họ nuôi dạy con mình bằng những tư tưởng truyền thống của nó. Họ chưa bao giờ bước chân ra ngoài tinh cầu của mình để dạy Hanako về những gì khác. Hanako chưa bao giờ biết rằng trên đời này tồn tại một thế giới khác.
Rồi một ngày, Hanako nhìn lên trời. Ở đó có một tinh cầu khác, xa lạ nhưng chỉ cách cô một bước nhảy. Cô muốn nhảy. Và cô bị hút vào trường trọng lực của tinh cầu kia, quay ngược đầu lại với quê hương của mình. Hanako thuộc về một thế giới khác.
2. Hanako đã đến một thế giới mới. Ở đó có một xã hội đang bùng nổ. Cô mở to mắt kinh ngạc và sung sướng. Con người ở đây sống nhanh. Họ dường như rất vui. Họ có tất cả những gì mà thế giới của Hanako không có. Họ có những plaza sáng choang, những chiếc điện thoại thông minh tiện ích, họ có âm nhạc, có rượu Scot, và ngay cả khi Hanako muốn biết thêm một điều gì đó, họ cũng có Internet. Quê hương đã trở nên quá buồn chán so với những gì Hanako đang trải qua.
Có một điều mà Hanako không nhận ra: cô không bao giờ hòa nhập thực sự được với thế giới này, không bao giờ sống đúng với cách của nó. Cô dù sao cũng đã được nuôi dạy ở một tinh cầu khác.
Cô đã có mọi thứ mà mình mong đợi quá nhanh. Chỉ sau một bước nhảy. Khác với những người sinh ra trên tinh cầu hiện đại này, cô dễ hài lòng hơn. Cô đã đi rất xa so với cha mẹ mình, những người sinh ra ở một tinh cầu cũ kỹ kia. Cô có một đời sống vật chất và tinh thần phong phú gấp bội lần thế hệ trước mình. Cô hiểu biết hơn – ở thế giới này tri thức không còn nằm trong những trang sách khô cằn nữa mà hiện ra trên màn hình vi tính, chỉ sau một từ khóa ngắn.
Hanako tồn tại trong thế giới mới như một vị khách tham quan. Cô cố gắng tận hưởng tối đa – đôi khi bị những cư dân của thế giới mới đẩy ra ngoài lề vì cô không sống được theo cách của họ, không nghĩ nhanh như họ, hành động quyết liệt và chăm chỉ như họ – nhưng cô không bận tâm. Vai trò của một khách tham quan là đã đủ hài lòng.
3. Trên đất nước chúng ta tồn tại hai tinh cầu. Tinh cầu cũ tồn tại từ thập niên 1990 trở về trước. Tinh cầu mới, đã ra đời trong khoảng hai thập kỷ nay. Đó là giai đoạn đất nước thực hiện Đổi Mới – cải cách mở cửa, bình thường hóa quan hệ với các tổ chức tài chính quốc tế, lệnh cấm vận của Mỹ được dỡ bỏ, doanh nghiệp tư nhân được thành lập. Cầu nối với một thế giới hoàn toàn khác được tạo ra.
Những người sinh ra trong quãng thập kỷ 1980 tại Việt Nam, trưởng thành cùng một lúc trong hai tinh cầu.
Hãy nghĩ rằng những cư dân cũ của thế giới kia, đã trưởng thành trong xã hội vật chất, đã chịu áp lực của nền kinh tế thị trường từ đời cha ông, đã thừa kế cả một “cẩm nang” tồn tại từ nền giáo dục của họ. Còn những Hanako, nhảy một bước qua hai thế giới, và bỗng dưng được cầm iPhone trên tay.
Không ai dạy Hanako cách chống lại cám dỗ của xã hội tiêu dùng – vì đã từng có ai trên tinh cầu của cô trải qua điều ấy đâu. Cha mẹ cô không có ý niệm về điều ấy. Cũng không ai dạy Hanako cách tồn tại trong nền kinh tế thị trường, không ai dạy cô rằng để vươn lên trong một thế giới có tốc độ vận hành chóng mặt như thế, thì cô sẽ phải sống ra sao. Cô sẽ phải sáng tạo, phải chăm chỉ, phải khéo léo như thế nào. À, họ có dậy cô một vài điều. Như là cố gắng vào công ty nhà nước, hay là lấy chồng trước năm 25 tuổi.
Hanako chỉ đơn giản là cảm thấy mãn nguyện vì đã được đặt chân vào một thế giới mới. Một thế giới mà cha mẹ cô không được sống. Cảm giác thành đạt bỗng nhiên tự đến. Cô làm đủ để đi giải trí với bạn bè mỗi đêm, mua một cái xe đèm đẹp, vài bộ cánh, lọ nước hoa, để tận hưởng dù chỉ là chút ít lạc thú của thế giới mới này. Cô không tạo ra giá trị gì mới.
Hanako tưởng rằng mình là một phần của tinh cầu mới, mà không bao giờ biết rằng những người trẻ khác ở nơi này đã được dạy để sống theo một cách riêng. Cô thì chỉ nhảy một bước, vì điều kiện khách quan bỗng khiến hai tinh cầu xích lại gần nhau.
Đó có thể là câu chuyện của bất kỳ ai. Như tôi đã nói lúc đầu, bạn có thể tự gọi mình là Hanako.
0 comments:
Post a Comment